Kampania Bohater

Hufiec Żywiec realizuje Kampanię Bohater, której celem jest poznanie oraz wprowadzenie do tradycji i obrzędowości postaci Tadeusza Jänicha, który w styczniu 2020 roku został wybranym nowym bohaterem hufca.

Kampania Bohater poprzedza nadanie hufcowi imienia i sztandaru.

Patroni

PATRON HONOROWY

PATRON MEDIALNY

O bohaterze

Dzieciństwo i młodość

Tadeusz Jänich urodził się 19 marca 1892 r. w Tarnowie. Był synem Gustawa Jänicha, który pracował jako budowniczy dróg i mostów kolejowych, dlatego jego rodzina często zmieniała miejsce zamieszkania. Ukończył Gimnazjum Realne w Żywcu, gdzie zamieszkał na stałe i założył rodzinę. Od samego początku Tadeusz Jänich angażował się w działalność społeczną i niepodległościową. Był członkiem Polskiej Organizacji Bojowej oraz Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Został kilkukrotnym zwycięzcą kolarskiego Biegu o Mistrzostwo Żywca, a w 1912 r. został ogłoszony Mistrzem Oddziału Kolarzy „Sokoła” Żywieckiego.

Lata przedwojenne

14 stycznia 1912 r., Tadeusz Jänich powołał do życia I Drużynę Skautową im. Tadeusza Kościuszki, która była pierwszą tego rodzaju jednostką w naszym regionie. W jej skład weszło 57 młodych mężczyzn. Rok później Tadeusz Jänich odbył kurs instruktorski, a w 1913 r. dzięki jego staraniom powstała w Żywcu I Żywiecka Żeńska Drużyna Skautek im. Emilii Plater, do której wstąpiło 36 dziewcząt. 30 czerwca 1914 r. drużyna Tadeusza Jänicha brała udział w uroczystościach 10-lecia Sokolstwa Bielskiego. Ludność niemiecka zamieszkująca Bielsko sprowokowała zbrojne starcia, w których ciężko rannym pomocy udzielali m.in. żywieccy skauci pod dowództwem Jänicha.

I wojna światowa

Po wybuchu I wojny światowej w społeczeństwie polskim wzrosły nastroje i nadzieje niepodległościowe. Zaledwie 2 tygodnie po wybuchu wojny z Żywca wymaszerowała I Kompania Strzelców. Miejscowe władze polityczne i wojskowe rozpoczęły organizację II Kompanii, w skład której weszli głównie skauci i sokolnicy żywieccy, a jej dowódcą został właśnie Tadeusz Jänich. Kompania wymaszerowała z Żywca 22 sierpnia 1914 r. Po dotarciu do Bochni Tadeusz Jänich odmówił złożenia przysięgi wierności cesarzowi austriackiemu, za co zdegradowano go ze stopnia podporucznika do stopnia szeregowego. Po wybuchu tzw. kryzysu przysięgowego pod koniec 1917 r. został przez Austriaków uznany za „niepewnego politycznie” i internowany do obozu jenieckiego we Włoszech. W 1918 r. wcielono go do armii austriackiej, skąd zbiegł pod koniec wojny i dołączył do Błękitnej Armii Polskiej gen. Józefa Hallera, gdzie służył aż do 1921 roku. Za udział w walce o odzyskanie niepodległości, w 1933 r. został odznaczony przez prezydenta II RP „Krzyżem Niepodległości”.

Lata międzywojenne

Po powrocie do Polski Jänich włączył się w ruch narodowy na Śląsku. Brał udział w II i III powstaniu śląskim, za co odznaczony został „Krzyżem Śląskim”. Po wojnie wrócił do Żywca, gdzie miał trudności ze znalezieniem pracy, a jego rodzina głodowała. Po pewnym czasie znalazł zatrudnienie na kolei w Bielsku, gdzie otrzymał pracę magazyniera. Założył tam Kolejowe Przysposobienie Wojskowe oraz działał w Związku Strzeleckim i Związku Legionowym. Wraz z żoną Jadwigą założył w Bielsku dwie drużyny harcerskie – męską i żeńską, których oboje zostali drużynowymi. W 1934 r. otrzymał awans i został przeniesiony do węzła kolejowego PKP w Krakowie.

II wojna światowa i czasy powojenne

Po wybuchu II wojny światowej Tadeusz Jänich wstąpił do Armii Krajowej i organizował działania dywersyjne oraz sabotażowe. Wraz z nim w konspiracji działały jego dwie córki – Janina i Ewa.

Po zakończeniu wojny wrócił do Żywca, gdzie pracował w miejscowym magazynie PKP. W powojennej Polsce był „monitorowany” przez Urząd Bezpieczeństwa, jako potencjalnie niebezpieczny dla totalitarnej władzy komunistycznej. Tadeusz Jänich zmarł 8 grudnia 1973 r. – w jego pogrzebie nie uczestniczyli harcerze.

Opracowano na podstawie:

“Na harcerskim szlaku. Zarys dziejów harcerstwa na Żywiecczyźnie w latach 1912–1975”, aut. Hieronim Woźniak
fragmenty „Kart Groni„, aut. Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej